Sürdürülebilirlik Gündeminden Öne Çıkan Başlıklar / Ocak 2025
İklim değişikliğiyle mücadele ve etkilerine uyum sağlamak öncelik haline gelirken, bu alanda hızla gelişmeler olmaya devam ediyor. Ocak ayının en dikkat çekici sürdürülebilirlik başlıklarını sizin için derledik.
Aşırı Hava Olayları 2024'te Arttı
Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO), 2024 yıl sonu raporunda, iklim değişikliğinin etkilerinin tüm dünyayı etkisi altına aldığını ve bu yılın kayıtlardaki en sıcak yıl olmasının beklendiğini duyurdu. Raporda, aşırı hava olaylarının sıklaştığı ve şiddetlendiği vurgulanarak, uluslararası işbirliğinin önemine dikkat çekildi.
WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, iklimin durumuyla ilgili sürekli "kırmızı alarm" verdiklerini hatırlatarak, "Daha güvenli bir gezegen istiyorsak, hemen harekete geçmeliyiz" mesajını yineledi. Saulo, ısınmanın her bir derecesinin önemli olduğunu ve iklimin etkilerini artırdığını vurguladı.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
SHURA'ya Göre 2024'te Türkiye'nin Enerji Dönüşümü Hızlandı
SHURA Enerji Dönüşümü Merkezi Direktörü Alkım Bağ Güllü, 2024 yılının Türkiye'nin enerji dönüşümüne odaklandığı ve yenilenebilir enerji yatırımlarının hızlandığı bir yıl olduğunu açıkladı. 2024'te 115 gigavata ulaşan kurulu güçte yenilenebilir enerji kaynaklarının payı %59 oldu. Bu oran, geçen yıl %56 olarak hesaplanmıştı. Bu yıl devreye giren 6,5 gigavatlık kurulu gücün %99'unu yenilenebilir enerji kaynakları oluşturdu. Güneş enerjisi kurulumunda yeni rekorlar kırıldığı bu dönemde, rüzgâr enerjisindeki kurulumlar ise hedefin gerisinde kaldı, doğal gaz kurulu gücü ise yaklaşık 1 gigavat azaldı.
2025'te Yeni Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanı (YEKA) ihaleleri kapsamında 800 megavat güneş ve 1200 megavat rüzgâr kapasitesinin tahsisi hedefleniyor. Enerji iletim altyapısında 688 kilometrelik yeni hat inşası planlanıyor ve batarya enerji depolama kapasitesinin 2025'te 1 gigavata çıkarılması bekleniyor.
Enerji dönüşümünde finansmanın en önemli konulardan biri olduğunun altını çizen Güllü, "Finansal kaynakların çeşitlendirilmesi için kamu öncülüğünde özel sektör, finans kuruluşları ve STK'ların aktif katılımıyla uzun dönemli enerji dönüşümü stratejisi kapsamında finansal yapıların ve fon mekanizmalarının oluşturulması önemli gündem maddeleri olacak." değerlendirmesinde bulundu.
Haberin ayrıntılarına buradan ulaşabilirsiniz.
Türkiye'nin İklim Alanındaki Sivil Toplum Kuruluşları Güçlerini Birleştirdi
Türkiye'nin önde gelen 15 sivil toplum kuruluşu, iklim kriziyle mücadelede güçlerini birleştirerek İklim Ağı'nı kurdu. İstanbul'da düzenlenen bir toplantıyla kamuoyuna duyurulan bu oluşum, iklim değişikliğiyle ilgili bilimsel verilere dayalı gerçekçi hedefler ve ulusal politikaların geliştirilmesine katkıda bulunmayı amaçlıyor. İklim Ağı, Türkiye'nin iklim değişikliği mücadelesini destekleyecek politikaların oluşturulmasında aktif rol almayı hedefliyor.
Avrupa İklim Eylem Ağı (CAN Europe) ve Türkiye'den TEMA Vakfı gibi önemli kuruluşların yer aldığı İklim Ağı, enerji dönüşümü ve ekosistem bütünlüğünün sağlanması gibi kritik konularda somut adımlar atılmasını talep ediyor. İklim değişikliğiyle mücadelenin sadece çevresel bir sorun olmadığını, aynı zamanda sosyoekonomik bir dönüşüm gerektirdiğini vurgulayan İklim Ağı üyeleri, sera gazı emisyonlarının azaltılması, kömürden elektrik üretiminden vazgeçilmesi ve doğal alanların korunması gibi adımların önemine dikkat çekiyor.
Haberin detaylarına buradan ulaşabilirsiniz.
Güneş Enerjisi, Avrupa Birliği'nde Elektrik Üretiminde Kömürü Geride Bıraktı
Londra merkezli enerji düşünce kuruluşu Ember'in "Avrupa Elektrik Değerlendirmesi 2025" raporuna göre, güneş enerjisi Avrupa Birliği'ndeki elektrik üretiminde önemli bir dönüm noktasına ulaştı. Güneş enerjisinin payı geçen yıl %11'e yükselirken, kömürün payı %10'un altına düştü. Bu, güneş enerjisinin ilk kez elektrik üretiminde kömürü geride bıraktığı anlamına geliyor.
Yenilenebilir enerji kaynaklarındaki genel büyüme, özellikle güneş enerjisindeki artış ve hidroelektrik üretimindeki iyileşme sayesinde, AB geçen yıl elektriğinin %47'sini yenilenebilir kaynaklardan elde etti. Fosil yakıtların payı ise %29'a geriledi. Kalan elektrik üretimi nükleer ve diğer kaynaklardan sağlandı. 2019 yılında bu oranlar sırasıyla %39 fosil yakıtlar ve %34 yenilenebilir enerji şeklindeydi.
Rapora göre, AB üye ülkelerinin yarısında kömürle elektrik üretimi ya tamamen durdu ya da %5'in altına indi. Güneş enerjisinden elektrik üretimi ise tüm AB ülkelerinde arttı. Ember'in hesaplamalarına göre, son beş yılda eklenen yeni rüzgâr ve güneş enerjisi kapasitesi, AB'nin 59 milyar dolarlık fosil yakıt ithalatından tasarruf etmesini sağladı.
Raporun tamamına buradan erişebilirsiniz.
Küresel Riskler Raporu 2025'te Çevresel ve Jeopolitik Riskler Ön Planda
Dünya Ekonomik Forumu'nun 20. Küresel Riskler Raporu; artan jeopolitik, çevresel, toplumsal ve teknolojik sorunların küresel istikrarı ve ilerlemeyi tehdit ettiğini gösteriyor. 2025 yılı için en acil risk olarak devletler arası silahlı çatışmalar belirlenirken, yanlış bilgilendirme ve dezenformasyon da toplumsal uyumu zayıflatarak ulusal ve uluslararası bölünmeleri artırma potansiyeliyle ikinci yıl üst üste en önemli kısa vadeli riskler arasında yer alıyor. Aşırı hava olayları, toplumsal kutuplaşma, siber casusluk ve savaş gibi faktörler de öne çıkan diğer kısa vadeli riskler arasında bulunuyor.
Uzun vadeli risklere bakıldığında ise çevresel riskler ağırlık kazanıyor. Aşırı hava olayları, biyolojik çeşitlilik kaybı, ekosistem çöküşü, iklim sistemindeki kritik değişiklikler, doğal kaynakların azalması ve kirlilik gibi çevresel sorunlar önümüzdeki 10 yılın risk tablosunu şekillendiriyor. Dünya Ekonomik Forumu Yöneticisi Mirek Dušek, artan jeopolitik gerilimler, azalan küresel güven ve iklim krizinin küresel sistemi daha önce hiç olmadığı kadar zorladığını belirterek, küresel liderlerin işbirliği ve dayanıklılığı teşvik etmeleri gerektiğini vurguladı ve "Riskler hiç bu kadar yüksek olmamıştı" uyarısında bulundu.
Raporun tamamı için buraya tıklayabilirsiniz.
